De zorg voor een kind met een beperking brengt vaak extra kosten met zich mee. Er bestaan vier wetten die het mogelijk maken om deze zorg vergoed te krijgen. Er zijn ook regelingen waar ouders een beroep kunnen doen op een financiële tegemoetkoming in de extra kosten.
De zorg voor kinderen met een beperking wordt geregeld door middel van de volgende vier wetten: de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Jeugdwet, de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).
Als je veel zorg nodig hebt omdat je bijvoorbeeld in een rolstoel zit of een chronische ziekte of verstandelijke beperking hebt, kan je je voor deze kosten vaak (gedeeltelijk) verzekeren bij een zorgverzekeraar. Dit kan door middel van een aanvullende verzekering. Het kan als zorgbehoevende soms erg moeilijk zijn om een zorgverzekeraar te kiezen die zoveel mogelijk van jouw ziektekosten vergoedt, zonder een al te hoge premie. Het is dan ook verstandig om je goed in te lezen. Je kan de verschillende zorgverzekeraars vergelijken op een onafhankelijke website zoals bijvoorbeeld Independer of Zorgwijzer.nl.
Voor jouw kinderen moet je een verplichte basisverzekering afsluiten. Je schrijft je kind daarom binnen vier maanden na de geboorte in bij een zorgverzekeraar. Dit kan bij jouw eigen zorgverzekeraar op je eigen polis, maar dit is niet verplicht. Wordt jouw kind achttien jaar, dan moet het een eigen zorgverzekering afsluiten.
Het zorgkantoor regelt de langdurige zorg bij jou in de regio. Iedere regio in Nederland heeft één zorgkantoor. Dit kantoor is nauw verbonden aan de grootste zorgverzekeraar in de betreffende regio. De naam van die verzekeraar komt vaak terug in de naam van het zorgkantoor. Het zorgkantoor werkt echter zelfstandig en heeft andere taken dan de zorgverzekeraar.
Langdurige zorg is zorg die wordt aangeboden vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz).
Wat doet het zorgkantoor in geval van langdurige zorg?
Het zorgkantoor:
Recht op Wlz-zorg?
Het zorgkantoor beoordeelt niet zelf of jij recht hebt op Wlz-zorg. Dat doet het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Je hebt dus eerst een indicatie van CIZ nodig, daarna jun je de aanvraag doen bij het zorgkantoor. Heb je geen recht op Wlz-zorg? Dan kan je bij jouw gemeente en/of zorgverzekeraar terecht voor zorg en ondersteuning.
In de Jeugdwet is bijna alle zorg en ondersteuning geregeld voor kinderen en jongeren onder de achttien jaar. Voor jeugdhulp vanuit de Jeugdwet kun je terecht bij jouw gemeente. Veel gemeenten hebben een Jeugdteam of Sociaal Wijkteam dat met jou bekijkt wat nodig is. Voor sommige vormen van jeugdhulp, zoals psychische behandeling, kun je ook terecht bij de huisarts of de specialist van jouw kind.
Voor welke soorten jeugdhulp kun je bij jouw gemeente terecht?
Alle vormen van jeugdhulp zijn mogelijk als zorg in natura. Een jeugdhulpaanbieder regelt de zorg dan volledig, je krijgt er geen financiële vergoeding voor. Is zorg in natura niet passend voor jouw kind? Dan kun je een pgb aanvragen.
Voor zorg en ondersteuning via de Jeugdwet betaal je geen eigen bijdrage. Alleen bij woningaanpassingen voor jouw kind kan de gemeente een eigen bijdrage vragen. Deze aanpassingen worden vanuit de Wmo betaald.
Je hebt recht op onafhankelijke ondersteuning bij het organiseren van jeugdhulp. De ondersteuning krijg je via de Wmo. De ondersteuning moet onafhankelijk zijn. De behandeling van hulpaanvragen en de ondersteuning mogen dus niet door één en dezelfde persoon gedaan worden. Een ondersteuner kan wel deel uitmaken van een wijkteam.
De Wmo is grotendeels gericht op mensen vanaf achttien jaar die zelfstandig wonen. Zorg voor kinderen wordt vanuit andere wetten vergoed. Toch kunt je als ouder van een zorgkind met de Wmo te maken krijgen. Hoe zit dat?
Vanuit de Wmo kan praktische ondersteuning worden vergoed. Bijvoorbeeld als het gaat om hulpmiddelen waarmee jouw kind zelfstandig thuis kan blijven wonen, zoals een rolstoel of een traplift. Soms vergoedt de gemeente ook huishoudelijke hulp. Daarnaast kan het voorkomen dat ouders met een (fysieke) beperking praktische ondersteuning nodig hebben bij de zorg voor hun kind. Deze hulp kan ook vanuit de Wmo worden vergoed.
Vanuit alle vier de wetten is het mogelijk om zorg in natura (ZIN) te krijgen of een persoonsgebonden budget (pgb). Ook een combinatie van ZIN en een pgb is mogelijk. Ouders mogen zelf kiezen wat het beste bij hen past. Zorg in natura heeft als voordeel dat een instantie de zorg regelt en betaalt. Je hebt hier als ouder over het algemeen geen omkijken naar. Bij een ZIN heb je wel een beperkter aanbod van zorgaanbieders dan bij een pgb, waarbij je zelf de zorg in kan kopen. In het geval van een pgb moeten ouders zelf de zorgverleners aannemen en betalen. Dit vraagt om een goed geregelde administratie. Een pgb is dan ook niet voor alle ouders geschikt. Vaak moeten ouders kunnen aantonen dat ze met een pgb kunnen omgaan. ‘Per Saldo’ is een belangenvereniging voor mensen met een pgb en geeft hulp en advies.
Het is mogelijk om je te abonneren op de nieuwsbrief van Per Saldo. Zo blijf je op de hoogte van het laatste nieuws over het pgb. Ook bevat de nieuwsbrief een column en ervaringsverhalen. Abonneren kan hier.
Therapie, revalidatie begeleiding, medische verzorging verleent door de huisarts, de AVG (arts verstandelijk gehandicapten) of de medisch specialist worden allemaal vergoed door de Zorgverzekeringswet. Voor vergoeding van medisch specialistische zorg is een verwijzing van de huisarts, de jeugdarts of een andere medische specialist nodig. Voor kinderen geldt geen eigen bijdrage in de kosten van deze zorg. De kosten voor een tandarts worden ook vergoed door de zorgverzekeraar via de Zorgverzekeringswet. Hetzelfde geldt voor zorg gegeven in een ziekenhuis of revalidatiecentrum.
Kinderen vanaf vijf jaar die nog niet zindelijk zijn, kunnen in aanmerking komen voor een luiervergoeding van de zorgverzekeraar. Je hebt dan een medische verklaring van de behandelend kinderarts nodig. Kinderen onder de vijf jaar mét een medische verklaring, en van wie verwacht wordt dat zij niet zindelijk worden, komen ook in aanmerking voor deze vergoeding.
In het kader van een medische aandoening valt de persoonlijke zorg en verpleging onder de Zorgverzekeringswet. Dit wordt dan ook geregeld door de zorgverzekeraars. Ieder kind in Nederland moet een basisverzekering hebben.
Hoe gaat dit in zijn werk? Een kinderverpleegkundige komt bij jullie thuis om samen een zorgplan op te stellen. Dit plan is de basis voor de zogenaamde Zwv-indicatie. Hiermee kan de zorgverzekeraar de zorg regelen die nodig is voor het kind. In geval van zorg in natura regelt en betaalt jouw zorgverzekeraar de zorgverleners.
Het is ook mogelijk om persoonlijke zorg vanuit een pgb te regelen. Echter zijn daar strengere regels voor opgesteld. Zo moet er bijvoorbeeld langer dan een jaar zorg nodig zijn en de ouders moeten aantonen dat de reguliere thuiszorg deze zorg niet kan leveren.
Ouders kunnen een kilometervergoeding krijgen voor het eigen vervoer naar bijvoorbeeld het ziekenhuis of het orthopedisch dagcentrum. Deze vergoeding wordt aangevraagd bij de zorgverzekeraar. Ook kun je deze kosten opgeven bij de belastingdienst.
Sommige gemeentes geven ouders een extra vergoeding voor deze kosten.
Een gehandicapten parkeerkaart vraag je aan bij het Wmo loket van de gemeente. Deze kaart is persoonsgebonden en staat op naam van je kind.
Bij een regulier kinderdagverblijf betaal je als ouder zelf de kosten, net als ouders met een kind zónder beperking. Je kunt wel een tegemoetkoming in de vorm van kinderopvangtoeslag krijgen.
Extra begeleiding op het kinderdagverblijf kan vergoed worden vanuit de Jeugdwet. Je kunt een dergelijke vergoeding aanvragen bij de gemeente waar je woont. Sommige hulp wordt vergoed vanuit de zorgverzekeringswet via de zorgverzekeraar. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan de kosten van extra ondersteuning op school.
De vergoedingen voor een MKD (medisch kinderdagverblijf) ODC of OC (orthopedisch dagcentrum) of een KDC (kinderdagcentrum) lopen via de gemeente via de Jeugdwet, maar soms ook via de Wlz (Wet langdurige zorg). De vergoeding voor het vervoer naar het dagverblijf kan aangevraagd worden via de zorgverzekeraar.
Regulier onderwijs wordt betaald door het ministerie van Onderwijs. Soms wordt er een vrijwillige eigen bijdrage gevraagd.
Als er aanpassingen nodig zijn in het regulier onderwijs, zoals bijvoorbeeld een aangepaste stoel, aangepaste software of extra begeleiding, dan vraag je hiervoor een vergoeding aan bij het UWV.
Speciaal onderwijs wordt ook vergoed door het ministerie van Onderwijs. Ook de vergoedingen voor voorzieningen lopen via dit ministerie.
Extra ondersteuning en begeleiding van het kind op de BSO (Buitenschoolse opvang) kan vergoed worden vanuit de Jeugdwet of vanuit de Wmo. Ouders kunnen dit aanvragen bij de gemeente. Voor gespecialiseerde BSO+ (buitenschoolse opvang +) waar meer specialistische zorg of begeleiding wordt aangeboden, vraag je een vergoeding aan bij de gemeente (Jeugdwet) of via de Wlz. De vergoeding van het vervoer loopt weer via de zorgverzekeraar.
Wanneer jouw kind gaat logeren in een zogenaamd logeerhuis of gaat wonen in een zorginstelling wanneer de zorg thuis te zwaar wordt, kan dit bekostigd worden vanuit de jeugdwet, de WLZ en de zorgverzekeringswet. Ouders kunnen logeren ook vanuit een PGB bekostigen. Daarnaast kan Respijtzorg nog van toepassing zijn. Dit betekent dat mantelzorgtaken tijdelijk worden overgenomen.
Kinderen die palliatieve zorg nodig hebben, kunnen logeren in een hospice. Kinderen die gaan logeren vanuit de Wlz (Wet langdurige zorg), worden daaruit ook vergoed. Dit kan voor maximaal 156 nachten per jaar. Gaat jouw kind naar een zorgboerderij, dan kun je terecht bij jouw gemeente (Jeugdwet of via de Wlz). Er zijn ook zorgverzekeraars die een deel van de logeerkosten vergoeden. Kijk hiervoor in je polis of vraag bij je zorgverzekeraar na of je hiervoor verzekerd bent.
Je kunt onder bepaalde voorwaarden dubbele kinderbijslag aanvragen. Het CIZ (Centrum Indicatie Zorg) bepaalt of er sprake is van intensieve zorg. Daarnaast is het een voorwaarde dat jouw kind tussen de drie en achttien jaar oud is én thuiswonend. De dubbele kinderbijslag vraag je aan bij de SVB (Sociale Verzekeringsbank). Ook is het mogelijk om eenmalig een extra bedrag te ontvangen wanneer je een alleenstaande ouder ben of als de partner een laag inkomen heeft. Hiervoor kun je terecht bij jouw gemeente.
Het kindgebonden budget is een bijdrage van de overheid in de kosten van kinderen tot de leeftijd van achttien jaar voor ouders met een lager inkomen en een laag eigen vermogen. Dit bedrag krijgen ouders van de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Dit gebeurt automatisch. Je hoeft dus zelf geen aanvraag te doen.
Als je een lager inkomen hebt, kun je in aanmerking komen voor bijzondere bijstand om onvoorziene kosten te kunnen betalen. De bijzondere bijstand kan aangevraagd worden bij de gemeente.
Bij een laag inkomen kun je ook in aanmerking komen voor een zogenaamd kindpakket. In dit pakket zitten tegoedbonnen voor noodzakelijke behoeften. Hierbij kun je denken aan bijvoorbeeld kleding en zwemlessen. Voor een aanvraag Kindpakket ga je ook naar de gemeente.
Je maakt wellicht meer kosten door de zorg en verzorging voor jouw kind. De gemaakte kosten kun je bij de belasting aftrekken bij het kopje Aftrekbare Zorgkosten. Hieronder vallen ook de vervoerskosten naar een arts, een dagcentrum, een ziekenhuis etc.